Stożek rogówki (karatokonus) to bardzo trudna do korekcji wada i bardzo skomplikowana dla dobrania pomocy optycznej, deformacja rogówki.

Stożek rogówki (łac. keratoconus, od gr. κέρας (keras), róg, i łac. conus, stożek) – degeneracyjna, niezapalna choroba rogówki oka, której przebieg charakteryzują zmiany w strukturze rogówki prowadzące do jej ścieńczenia i nadmiernego uwypuklenia. W wyniku choroby krzywizna rogówki przybiera odbiegający od normalnego stożkowaty kształt. Stożek rogówki może prowadzić do znacznego zaburzenia wzroku – pacjenci często skarżą się na niewyraźne lub mnogie widzenie obrazu oraz nadwrażliwość na światło. Wbrew powszechnemu przekonaniu o rzadkości choroby, stożek jest najczęściej spotykaną dystrofią rogówki, która występuje z taką samą częstotliwością we wszystkich grupach etnicznych na całym świecie i dotyka około jedną na tysiąc osób. Choroba zostaje zazwyczaj rozpoznana w wieku dorastania, a jej najostrzejsze stadium przypada pomiędzy 20. a 30. rokiem życia.

Stożek rogówki to choroba stosunkowo mało znana, o nieokreślonej etiologii oraz trudnym do przewidzenia przebiegu. Przy nasileniu zaburzenia w obu oczach występujące przy stożku pogorszenie wzroku może sprawiać trudności podczas czytania czy prowadzenia samochodu. Osobom cierpiącym na ten rodzaj dystrofii nie grozi jednak całkowita utrata wzroku – dzięki korekcyjnym szkłom kontaktowym, specjalistycznym soczewkom twardym stożkowym, większość pacjentów może prowadzić samochód i normalnie funkcjonować. W bardziej zaawansowanych stadiach konieczne może być leczenie chirurgiczne. Stożek rogówki pozostaje swego rodzaju zagadką, niemniej jednak włączenie odpowiednich metod leczenia klinicznego i chirurgicznego umożliwia skuteczne prowadzenie pacjenta, często bez większego wpływu choroby na jakość jego życia.

W celu dopasowania odpowiednich konstrukcji soczewek kontaktowych stożkowych, niezbędna jest bardzo dokładna diagnoza i pomiar krzywizny rogówki. Niezbędne jest do tego wykonanie pomiarów krzywizn rogówki stożkowej, jej dokładne mapowanie. Takie pomiary i topografię rogówki ze stożkiem rogówki wykonuje się w postaci keratografii rogówki.

Obraz kształtu oraz deformacji rogówki ze stożkiem rogówki i pomiary jej zmian nazywane są mapą topograficzną rogówki



Najlepszym sposobem na korekcje stożka rogówki w sposób odwracalny, jest zastosowanie soczewek kontaktowych twardych przeznaczonych do korekcji stożka rogówki.

Od kilkunastu lat pracujemy tą metodą w oparciu o soczewki kontaktowe stożkowe twarde oferowane przez niemiecka firmę kontaktoligiczną Hecht.

Niestety okulary czy soczewki kontaktowe miękkie, przy zmianach stożkowych okazują się zupełnie nieprzydatne.

Soczewki kontaktowe twarde stożkowe , po odpowiedniej aplikacji i przy regularnych kontrolach, zapewniają doskonałe wyniki i zapewniają często korekcję ostrości widzenia do poziomu 0.7 do 1.0 ostrości.

Alternatywa do korekcji soczewkami stożkowymi twardymi, są zabiegi chirurgiczne począwszy od metody cross-linking, po w sytuacjach bardzo trudnych – przeszczep rogówki.

Zabieg Cross-Linking

Podstawową zaletą zabiegu jest zatrzymanie lub znaczne spowolnienie postępu choroby, a w niektórych przypadkach możliwa jest nawet regresja wady refrakcji / astygmatyzmu.

Podczas zabiegu, w zależności od metody pozostawia się lub usuwa się nabłonek rogówki, następnie nasącza się rogówkę witaminą B6 i wystawia się ją na działanie światła ultrafioletowego. Naświetlanie rogówki ultrafioletem powoduje powstanie kolagenowych wiązań poprzecznych (cross-linking) w rogówce przez to staje się ona silniejsza, sztywniejsza i mniej podatna na odkształcenia. Zabieg jest wykonywany w znieczuleniu miejscowym kroplowym. Światło UVA w tym zabiegu jest ściśle regulowane i kontrolowane. Po zabiegu, który trwa ok 60 minut, podawany jest antybiotyk w kroplach oraz zakładane są soczewki opatrunkowe, które usunie lekarz podczas wizyty kontrolnej.

Należy pamiętać, że bezpośrednio przez przed zabiegiem nie należy nosić soczewek kontaktowych przez około 2-3 tygodnie. Istotny jest w przypadku pacjenta ogólny dobry stan zdrowia (np. brak infekcji w dniu wykonywania zabiegu).

Celem leczenia jest stabilizacja stożka, co powinno wpływać na poprawę ostrości wzroku. Ocena końcowego efektu procedury sieciowania włókien kolagenowych rogówki jest możliwa w ciągu 6-9 miesięcy od wykonania zabiegu.